Autoclave คือ เครื่องนึ่งฆ่าเชื้อ หม้อนึ่งฆ่าเชื้อ หรือ หม้อนึ่งแรงดัน

เครื่องนึ่งฆ่าเชื้อ

      Autoclave คือ เครื่องนึ่งฆ่าเชื้อ หม้อนึ่งฆ่าเชื้อ หรือ หม้อนึ่งแรงดัน เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในกระบวนการฆ่าเชื้อหรือการทำให้ปราศจากเชื้อ (Sterilization) ไม่ว่าจะเป็นเชื้อโรค เชื้อรา สปอร์ ไวรัส แบคทีเรีย หรือจุลชีพชนิดอื่น ๆ ที่อาจปนเปื้อนอยู่ในเครื่องมือแพทย์ เช่น เครื่องมือผ่าตัด เครื่องมือแพทย์ที่ใช้ในการวินิจฉัยโรค หรืออุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ใช้ในห้องปฏิบัติการ  โดยเครื่อง Autoclave ใช้กระบวนการฆ่าเชื้อด้วยไอน้ำร้อนและแรงดันสูงทำให้เครื่องมือที่ผ่านการนึ่งแล้วอยู่ในสภาพปราศจากเชื้อนั่นเอง


องค์ประกอบของเครื่องนึ่งฆ่าเชื้อ Autoclave

·     ห้องนึ่ง (Pressure Vessel)

·     การสร้างไอน้ำในห้องนึ่ง (Generating Steam Inside the Chamber)

·     การควบคุมอุณหภูมิและแรงดัน (Controlling Temperature and Pressure)

·     อุณหภูมิกับเวลาของการนึ่ง (Holding time at Fixed Temperature)

 

เครื่อง Autoclave สามารถแบ่งการไล่อากาศออกเป็น 2 แบบคือ

1.หม้อนึ่งแรงดันแบบแรงโน้มถ่วง (Gravity Autoclaves) : หลักการทำงานของระบบ Gravity คือการสร้างไอน้ำเข้าไปในห้องนึ่งที่มีอากาศอยู่ โดยอาศัยแรงโน้มถ่วงดันให้อากาศถูกผลักออกแทนที่ด้วยไอน้ำ จากนั้นจึงเพิ่มอุณหภูมิและแรงดันขึ้นจนถึงกระบวนการฆ่าเชื้อ โดยจะมีอากาศเหลืออยู่ภายในห้องนึ่งประมาณ 5-10%

2.หม้อนึ่งแรงดันแบบสุญญากาศ (Pre-Post Vacuum Autoclaves) : หลักการทำงานของระบบ Pre-Post Vacuum จะใช้ระบบสุญญากาศโดย Vacuum Pump เพื่อดึงอากาศออกจากห้องฆ่าเชื้อ และสร้างไอน้ำนอกห้องนึ่ง (Steam Outside Chamber) ก่อนปล่อยไอน้ำเข้ามาในห้อง จากนั้นจึงเพิ่มอุณหภูมิและแรงดันขึ้นจนถึงกระบวนการฆ่าเชื้อ โดยจะมีอากาศเหลืออยู่ภายในห้องนึ่งน้อยกว่า 1%
 

ประเภทของ เครื่องนึ่งฆ่าเชื้อ Autoclave

1. เครื่องนึ่งฆ่าเชื้อแบบให้ความร้อนจากไอน้ำโดยตรง (Saturate Steam)

2. เครื่องนึ่งฆ่าเชื้อแบบให้ความร้อนผ่านตัวกลางโดยน้ำแบบจุ่ม (Water Immersion)

2.1 ) แบบบคงที่ (Static)

2.2 ) แบบหมุน (Rotary)

3. เครื่องนึ่งฆ่าเชื้อแบบอัดแรงดันพ่นน้ำ (Water Spray Processing)

3.1 ) แบบคงที่ (Static)

3.2 )และแบบหมุน (Rotary)

3.3 )แบบน้ำตกไหลผ่าน (Water Cascade Processing)

4. เครื่องนึ่งฆ่าเชื้อแบบให้ความร้อนจากไอน้ำและอากาศโดยตรง (Steam -Air)